Update: zzp'en als POH-GGZ, hoe zit dat nou precies?

Op 15 september 2022 publiceerde de LHV een nieuwsbericht op haar website: de bestaande modelovereenkomst voor POH's-GGZ werd niet langer goedgekeurd door de belastingdienst. En dat betekende volgens het artikel dat bestaande overeenkomsten konden worden doorgezet, maar er geen nieuwe konden worden gesloten op basis van zelfstandigheid. Het artikel veroorzaakte onrust en onzekerheid onder zzp'ende POH's-GGZ en huisartsen-opdrachtgevers. Onze ZZP-Commissie is het afgelopen jaar aan het werk geweest om uit te zoeken in hoeverre er nog mogelijkheden zijn voor zelfstandige POH's-GGZ. Dit artikel is daarvan de voorlopige conclusie. Het is na beraad met de belastingdienst door onze advocaat bij Croon Davidovich opgesteld om zoveel mogelijk houvast te bieden in een onzekere situatie. 

 

Voorop staat de huidige zzp-wet, de Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (Wet DBA), als doel heeft om schijnzelfstandigheid tegen te gaan. De Wet DBA is nog steeds van kracht, maar er geldt tot uiterlijk 1 januari 2025 een handhavingsmoratorium, waarover hierna meer. 

 

Wat houdt het handhavingsmoratorium in? 

Het handhavingsmoratorium houdt in dat handhaving van de Wet DBA tot uiterlijk 1 januari 2025 is uitgesteld. Concreet betekent dit dat zzp’ers en opdrachtgevers geen risico lopen op fiscale boetes en/of naheffingen van de Belastingdienst die betrekking hebben op de periodetot 1 januari 2025. Dit laatste met uitzondering van zogenoemde kwaadwillenden. Van kwaadwillendheid is uitsluitend sprake als zowel de opdrachtgever (lees: huisarts/huisartsenpraktijk) als de zzp’er weten dat zij feitelijk samenwerken op basis van een arbeidsovereenkomst in plaats van op basis van een overeenkomst van opdracht. Verder kan de Belastingdienst tot 1 januari 2025 al wel organisatiebezoeken afleggen en bij (mogelijke) onregelmatigheden in de samenwerkingsrelatie gerichte aanwijzingen geven hoe die weg te nemen. 

 

Modelovereenkomsten versus individuele toetsing? 

Een belangrijk onderdeel van de Wet DBA is om te werken met schriftelijke modelovereenkomsten (overeenkomsten van opdracht) waarin de precieze afspraken tussen opdrachtgever en zzp’er zijn vastgelegd. Deze modelovereenkomsten, die ook op de website van de Belastingdienst gepubliceerd zijn, bieden op voorhand alleen geen volledige zekerheid over de juiste juridische kwalificatie van de samenwerking tussen opdrachtgever en zzp’er. De uitvoering in de praktijk is namelijk doorslaggevend. Dat is ook de reden waarom de Belastingdienst arbeidsrelaties individueel in plaats van collectief op basis van sec een modelovereenkomst toetst. Overstijgend is en blijft het, ook gedurende de periode van het huidige handhavingsmoratorium, essentieel om als zzp’er en opdrachtgever samenwerkingsafspraken aan de basis duidelijk schriftelijk vast te leggen en de samenwerking in de praktijk ook daadwerkelijk in overeenstemming met die afspraken uit te voeren. De modelovereenkomsten die op de website van de Belastingdienst gepubliceerd zijn (zie hier) en de nadere richtlijnen van Belastingdienst voor de kwalificatie, vastlegging en uitvoering van samenwerkingsafspraken (zie hier) bieden zowel de zzp’er als de opdrachtgever hierin enige nadere houvast.  

 

Wat zijn de risico’s die ik loop als zzp’er? 

Tot uiterlijk 1 januari 2025 is de handhaving van de Wet DBA zoals gezegd uitgesteld. Dit betekent dat er, met uitzondering van bij kwaadwillenden, voor de periode tot 1 januari 2025 geen fiscale risico’s voor de zzp’er en opdrachtgever zijn. Het betekent niet dat er tot 1 januari 2025 helemaal geen risico’s voor de zzp’er en opdrachtgever zijn. Er kunnen namelijk andere instanties in beeld komen die, als blijkt dat er al voor 1 januari 2025 sprake was van een arbeidsovereenkomst in plaats van een overeenkomst van opdracht, met terugwerkende kracht maatregelen kunnen treffen. Denk aan vakverenigingen die met terugwerkende kracht kunnen vaststellen dat er een CAO van toepassing is (met alle wederzijdse verplichtingen die uit deze CAO voortvloeien) of bijvoorbeeld aan een pensioenfonds dat met terugwerkende kracht een verplichting tot deelname (met bijbehorende premieafdracht en pensioenopbouw) aan het pensioenfonds vaststelt. 

 

Toekomstige wet- en regelgeving 

De wet- en regelgeving met betrekking tot zzp’ers is nog steeds volop in beweging. Op dit moment wordt het Wetsvoorstel Verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden als beoogd opvolger van de Wet DBA nader uitgewerkt. Dit wetsvoorstel beoogt, onder meer door het hanteren van “minimumtarieven” en verduidelijking van de “gezagsrelatie”, aan de basis meer duidelijk te scheppen in de samenwerking tussen zzp’ers en opdrachtgevers. De beoogde datum van de inwerkingtreding van deze nieuwe wet is - op z’n vroegst - 1 juli 2025. Voor meer informatie over deze wet en het bijbehorende wetgevingsproces zie hier.

 

Van deze en de verdere zzp-ontwikkelingen houden wij jullie op de hoogte.